Het is daags voor kerst en ik heb even de tijd voor mezelf. Kitty werkt aan haar studie Kunst- en Cultuurwetenschappen van de Open universiteit en ik beluister met de koptelefoon een compositie van Arthur Honegger die ik lang geleden zelf een paar maal heb uitgevoerd: Une Cantate de Noël voor bariton solo, kinderkoor, gemengd koor en symfonieorkest. De muziek komt binnen bij mij; wat een prachtige compositie! Wat is de mensheid toch groots in zijn expressiemogelijkheden! Wat een componist! Ik ken de compositie goed en ik herinner me elke noot.
Ik ben tot in het diepst geroerd en tranen schieten in mijn ogen als het koor God aanroept met een bijna wanhopig 'O viens, Emmanuel'. Zeker in een tijd waarin de media nieuws je kamer indenderen met als onderwerp alle ellende, onrecht en onverdraagzaamheid uit alle delen van de wereld, werkt deze hartekreet indringend. Vooral omdat dit fragment uit deze monumentale compositie zo schitterend wordt voorbereid door het 'De profundis clamavi' (Vanuit de diepten roep ik u aan). De compositie heeft niets aan actualiteit ingeboet en werkt nu nog even indringend als toen hij gecomponeerd werd.
Solist en koor wisselen elkaar af, waarbij Honegger zich een meester in het contrapunt toont door het combineren van diverse bekende internationale kerstliederen die gelijktijdig klinken in het prachtige Quodlibet. Het werk sluit af met een uitbundig en energiek 'Laudate Dominum omnes gentes' waarna het orkest als een soort terugblik op wat was, met een epiloog, het quodlibet in herinnering roept. Een perfect kerstgevoel maakte zich van me meester.
De ontroering die mij treft, komt zoals gewoonlijk weer onverwacht. Natuurlijk heeft de entourage ermee te maken; ik ben ontspannen en ben daardoor in staat om in alle rust de muziek in me op te nemen. Ik volg de muzikale structuur, herinneringen aan mijn eigen uitvoeringen komen in me op en onwillekeurig roept de muziek andere associaties bij me op. Ik word telkens vooral getroffen door het onwrikbare geloof dat uit de compositie spreekt. Mocht het toch maar waar zijn dat Emmanuel als reddende Deus ex machina onze wereld zou kunnen redden uit alle nood. Het is een geloof dat ik niet meer kán hebben. Het is echter een prachtige denkoefening om je in te beelden hoe dat zou zijn. Hoewel ik me gemakkelijk en soms gewillig laat meevoeren op de golven van dit religieuze gedachtegoed, besef ik dat het geloof waarmee ik vroeger ben opgegroeid niet meer voor mij is weggelegd. Misschien is het wel een soort besef van gemis dat mij zo ontroert als ik anderen vol overtuiging 'O viens, Emmanuel' hoor zingen. Bij het aanschouwen van de toestand in de wereld zou het niet gek zijn als Hij ons zou kunnen komen verlossen. We zullen het naar mijn vaste overtuiging zelf moeten doen; we zullen er zelf een betere wereld van moeten maken. Ik wens iedereen toe dat het ons lukt.