Ik reed van Tilburg via Moergestel, Spoorendonk, Oirschot en Best naar Eindhoven en op de terugweg via Veldhoven, Diessen en Hilvarenbeek. Ik reisde door een idyllisch landschap met mooie gerenoveerde boerderijen en fraai aangelegde tuinen. Af en toe een gigantische moderne boerenschuur, geheel volgens de nieuwste inzichten en zo groots opgezet dat het landschap er door wordt verzwolgen. Waar nog niet zo lang geleden kerktorens de ijkpunten in het Brabantse land waren, zijn nu de mega-stallen, windmolens en stalen (telefoon)zendmasten landschaps-bepalende elementen. Daar ben ik al aan gewend geraakt en ik genoot van de rit.
Ik verlangde voor een moment naar vroeger, naar het Brabant waar het leven goed is en waar mijn wieg heeft gestaan. Een Brabant dat we graag in de beeldvorming verheerlijken. Wat moet dat geweldig zijn geweest om als keuterboer van zo'n prachtige boerderij aan de rand van je weiland de zon te zien ondergaan in een roodgekleurde horizon... 'De zon gaat op, de zon gaat onder. Langzaam telt de oude boer zijn kloten.' , zoals Cees Buddingh in zijn gedicht 'Zeer vrij naar het chinees' treffend dichtte. Een nostalgisch gevoel dat, als je er ook maar even bij stil staat, feitelijk nergens op gebaseerd is. Je hoeft 'Boerenpsalm' van Felix Timmermans of 'De Vlaschaard' van Stijn Streuvels maar te lezen om te weten hoe hard het leven voor de keuterboertjes was in het mooie Brabantse land
Je kunt naar iets verlangen wat er nooit is geweest; het Romantische "Anton Pieck"-verlangen, waarbij je de werkelijkheid inkleurt naar wat je wilt zien. En dat is precies wat mij overkwam die zondagmiddag. Ik realiseerde me ook wel dat het merendeel van die boerderijen nu bewoond worden door bevoorrechte Brabanders, die in niets meer lijken op de oorspronkelijke keuterboertjes, zoals ze vereeuwigd zijn op Van Gogh's 'De Aardappeleters'. Zij hadden niets anders te eten dan de pot aardappelen die na een lange, vermoeiende werkdag op tafel stond.
Door de huidige 'restauratie' van het platteland wordt de geschiedenis met terugwerkende kracht herschreven. Ze zijn prachtig, de gerestaureerde boerderijen met hun grote weilanden en tuinen. De komst van de nieuwe bewoners van het Brabantse land is dus niet alleen als negatief te duiden. Als we maar beseffen dat ons Brabantse verleden er minder rooskleurig uitzag dan een ritje door het huidige landschap doet vermoeden.
Comments