Ik had een fotoboek gekocht Amsterdam rond 1900 - Foto's van Olie Breitner Eilers en tijdgenoten. Een prachtig kijkboek, uitgegeven door Uitgeverij THOTH Bussum, stadsarchief Amsterdam en het boek is het resultaat van onderzoek door de conservator fotografie van het Stadsarchief, Anneke van Veen, wiens naam niet op de omslag van het mooi uitgegeven boek vermeld staat. Het boek is verschenen ter gelegenheid van de gelijknamige tentoonstelling in het Stadsarchief van Amsterdam in het najaar van 2016. Door technische ontwikkelingen was het rond 1900 mogelijk beweging in beeld te brengen, waardoor naast verstilde beelden ook de drukte en bedrijvigheid te zien zijn. Het boek is niet duur (€30) en geeft een intrigerend kijkje in het leven van zo'n 100 jaar geleden.
Eerst was het fotograferen nog voorbehouden aan professionals, omdat het procedé tamelijk ingewikkeld was. Door industrieën als Eastman Kodak Company kwamen er lichtere en gemakkelijker te bedienen camera's op de markt. Hierdoor en door een toenemende welvaart kwamen familiefoto's eerst voor de middenklasse en wat later ook voor de arbeidende klasse binnen het bereik. Ik realiseer me tijdens het bekijken van de foto's in het boek dat ik diverse oude foto's in mijn bezit heb die ook rond die tijd gemaakt zijn. De eerste foto's nog statisch in de studio gemaakt, zoals te zien is op bijgaande foto van mijn oma Maria (Marie) van Gulick - van Hout (01-11-1882 in Gestel tot 14-10-1956 te Eindhoven).
Door de aanschaf van het boek Amsterdam 1900 sta ik erbij stil dat fotografie nog niet zo vanzelfsprekend was in die tijd. De oude familiefoto's waren bijzondere documenten binnen hun tijd. Voor het eerst kwam er de mogelijkheid om, voor een te betalen prijs, een herinnering vast te leggen. Mijn oma heeft nooit kunnen vermoeden dat ik zo'n 100 jaar later de foto zou bekijken en dat wij nu de welvaart en de mogelijkheden hebben om ons bezig te houden met herkomst en met familiegeschiedenissen. Zij heeft dat zelf waarschijnlijk nooit kunnen doen. De vele stamboomonderzoeken, die we zelfs via internet in onze huiskamer kunnen raadplegen, zijn een bron van waaruit velen tegenwoordig in hun verleden kunnen duiken. Voor mijn familie kan ik gebruik maken van de uitgebreide website: www.vijn-vanhout.nl
Ik vermoed dat de foto van mijn oma rond 1907 is gemaakt, het jaar waarin ze met mijn opa Gerardus (Frans) van Gulick (05-10-1879 in Nuland tot 22-06-1969 in Eindhoven) is getrouwd. Dat is rond de tijd waar het boek Amsterdam 1900 over gaat. Ze moet toen jonger dan 25 jaar zijn geweest. Marie heeft haar mooiste jurk voor de gelegenheid aangedaan en heeft haar dikke zwarte haar gesoigneerd naar achter gekamd. Ze kijkt met grote, doordringende ogen recht de camera in. Het is een belangrijk moment in haar leven; er wordt niet elke dag een heuse foto van je gemaakt. De fotograaf heeft waarschijnlijk aangegeven dat ze haar linkerhand bedachtzaam langs haar hoofd moet houden. Het is daardoor een geposeerde foto geworden en latere foto's van haar zouden nog minder ongedwongen zijn. Een foto maken was toen duidelijk een serieuze aangelegenheid.
Ik zou best graag een paar woorden met haar willen wisselen, over hoe haar leven eruit zag, wat ze ervan verwachtte. Ik ben in april 1956 geboren en zij is in oktober 1956 overleden. Ik heb haar niet gekend en door de foto is zij nu toch dichtbij. Ik ben blij dat ook deze foto de tand des tijds heeft doorstaan en ik zal binnenkort zeker naar de tentoonstelling in Amsterdam gaan. Door die foto's komt 1900 dichterbij en de geschiedenis tot leven. Wij zijn toch maar bevoorrecht dat we tijd en middelen hebben om ons hiermee bezig te kunnen houden.
Comments