Er zijn momenten die je zou willen inlijsten, van een gouden randje zou willen voorzien, vast zou willen houden om nooit meer los te laten. Zo'n gedenkwaardig moment overkwam me een aantal jaren geleden in Figueres, bij een bezoek aan het Dali-museum.
Inzicht ontstaat naar mijn vaste overtuiging door tijd te nemen, ergens bij stil te blijven staan. Zo is het me meerdere malen overkomen dat als ik in een ruimte ga zitten, rondkijk en de ruimte op me in laat werken, er gedachten in mij opkomen en ik details opmerk die mij anders zouden zijn ontgaan. Ik krijg een dieper, waar inzicht over het wezen van de ruimte en de bedoelingen van de architect. Het is daarbij niet van belang of het ware inzicht 'klopt' of 'juist' is; waarheid kan voor een ieder anders zijn. Het verkrijgen van dit inzicht gaat gepaard met een sterk emotioneel gevoel dat ik het best kan omschrijven met "ontroering".
Tijdens een concertreis met Kamerkoor BonTon, waarbij we een concert mochten geven in de kerk van het klooster Montserrat, bezochten we Figueres, de geboorteplaats van Salvador Dali. Daar staat het opvallende Dali-museum waar hij ook begraven is. Eenmaal in het museum kom je op een binnenplaats in de vorm van een halve cirkel waar een oude auto centraal staat. Voor op de auto staat een beeld van een fors uitgevallen (boegbeeld-)dame. Op een hoge paal is een versierd schip geplaatst. De omringende muren zijn hoog en bovenaan op zo'n 13 meter hoogte is een serie wastafels tegen de wand bevestigd. De hal van de aangrenzende ruimte is door een hoge glazen wand gescheiden van de binnenplaats. Binnen in de hal is de graftombe van Salvador Dali.
In de grote hoge hal zie je als je naar boven kijkt in het dak een driekwart glazen bol die geconstrueerd is uit een raamwerk van driehoeken. Op de brede muur prijkt een immens groot schilderij van een kale Gala die het hoofd voorover buigt aan de wand. Zij staart naar een ingang van een grot die op de plaats van haar navel is geschilderd. Waarom zou je iemand zo afbeelden? En dan nog wel iemand van wie je houdt?! Tegenover dit schilderij is een hoge glazen wand die de ruimte scheidt van de binnenplaats. Een fascinerende en enigszins bizarre hal waarbij me de verbinding tussen de halfronde binnenplaats en de rechthoekige hal niet duidelijk was.
Zoals ik wel vaker doe, ging ik in stilte zitten en liet indrukken op me af komen. Terwijl de anderen in het museum rondliepen, zat ik in de schaduw op een bankje naast de auto op de binnenplaats. Toen ik daar een uurtje had gezeten, viel me opeens de weerspiegeling in het grote raam voor me op.
De glazen bol bovenin het dak van de hal zag er uit als een soort (volledig ronde) aardbol die als het ware boven het gebogen hoofd van Gala hangt. Gala lijkt naar het graf van Dali te kijken. Als een soort Atlas draagt zij de "aardbol" op haar schouders. De grot ter hoogte van haar navel lijkt de toegang tot de crypte, recht tegenover de ingang van de glazen wand. In de weerspiegeling van het raam verscheen een aureool van wasbakken, als witte sterretjes rond haar hoofd, duidelijk zichtbaar voor wie het wil zien. Het schip op de paal vaart weg van de 'aardbol' en de crypte. Ik was ontroerd; wat een prachtig theatraal gebaar van een groot kunstenaar.