Zoals ik in de vorige Blog al heb aangeduid, kunnen we bij het, bij het spreken over een perfecte uitvoering, niet hebben over het perfect spelen van hetgeen er in het notenschrift staat opgetekend. Het notenschrift is namelijk niet toereikend om alle details in de muziek en alle wensen en intenties van de componist vast te leggen. Er blijven vele beslissingsmomenten over waar uitvoerende musici keuzen zullen moeten maken. Gelukkig maar! Ik herinner me dat Kees Fens eens in een column in de Volkskrant schreef over de "groeven van je geheugen". Dit zijn de welhaast onuitwisbare indrukken die als het ware "groeven" hebben gegrift in je geheugen en die als referentiekader voor toekomstige ervaringen gelden. Als zo'n mechanisme bestaat, zou dit betekenen dat als je naar bekende muziek luistert, je de betreffende uitvoering afzet tegen jouw eerdere luisterervaringen en daarom wel of juist geen intense waardering kunt opbrengen voor die uitvoering. De waardering van de luisteraar voor de uitvoering zegt in zulke gevallen dus niets over de uitvoering zelf maar veel over de betreffende luisteraar. Zo krijgen veel opa's en oma's, vaders en moeders, broers, zussen, vrienden en vriendinnen warme gevoelens bij het aanhoren van een feestlied dat voor de gelegenheid is gemaakt en uitgevoerd door bekenden en familie. Als mijn kinderen een uitvoering geven vind ik dat geweldig om mee te maken. Ik ben trots, betrokken en ervaar zo'n uitvoering met grote vreugde. Klaarblijkelijk zijn er dus meerdere invloeden op te sommen die mijn oordeel over de perfectie van een uitvoering bepalen. Toen ik jaren geleden als een van de eerste West-Europeanen in Krasnoyarsk (Siberië) was, werd ik uitgenodigd om bij de dirigente Tatiana Korotkova een gezellige avond door te komen brengen met wat vrienden. Buiten vroor het dat het kraakte, binnen was het warm en de tafel was overvloedig gedekt met verrukkelijke spijzen. Er werd Wodka geschonken en het was super gezellig. Na een paar uurtjes werd de gitaar en het accordeon tevoorschijn getoverd en werd muziek gemaakt. De operasoliste Vera Baranova zong met haar vriendin Sveta Voitkevitch en dirigent Dmitri Kodoch oud-Russische liedjes. Het werd gezongen zoals het bedoeld was, door geweldige stemmen in een perfect entourage... Plaats, mensen, muziek, sfeer doen er toe... Ik krijg nog kippenvel als ik er aan denk. Ik ben er van zelf van overtuigd dat de magie van de muziek ons kan betoveren. De perfecte uitvoering ontstaat voor ons als muziek, plaats, mensen, intentie, timing en sfeer op een harmonische wijze samenvallen en elkaar versterken. Hierbij kunnen wij fouten vergeven en horen wij wat we willen horen. Het creëren van juiste entourage om muziek te maken en te beluisteren zou meer de aandacht moeten krijgen bij de opleiding van uitvoerende musici. Wellicht dankt André Rieu zijn wereldwijde succes aan het feit dat hij juist dit aspect van muziekbeleving zo goed begrijpt.
Comments